Dengeli Beslenmede Soyanın Yeri

İbrahim Tütüncüoğlu

İnsan vücudu için 22 aminoasit gereklidir; bunların 14’ü vücutta sentezlenir, 8’inin dışarıdan alınması gerekir. Bu 8 aminoasit hayvanî gıdalar dışında sadece soyada bulunur. Çin’de “kutsal bitki” diye bilinen soya, kalsiyum, fosfor, demir, bakır, manganez, potasyum, kükürt, klor, nikel, sodyum gibi mineraller, A, B1, B2, C, D, E, K vitaminleri ve antioksidanlar içerir ve bu özellikleriyle şeker hastalığında, böbrek ve kemik hastalıklarında, kanserde, osteoporozda ve menopozda faydalı olduğu görülmüştür. Soya, vücuda gerekli proteinleri içeren yapısıyla, bu proteinlerin diğer kaynağı olan hayvanî gıdaların zemin hazırladığı kalp-damar hastalıkları ve romatizmal hastalıklardan; lifli yapısıyla da, kepeksiz ve lifsiz gıdaların zemin hazırladığı bağırsak hastalıklarından korunmada faydalıdır.

 “Protein eksikliği” olarak tanımlanan kronik açlık, dünyada, 200 milyonu 5 yaş-altı çocuk olmak üzere yaklaşık 800 milyon, Türkiye’de ise tahminen 10 milyon insanın sorunudur. Her ekmeğe eklenen 75 gr. soya ile insanın günlük protein ihtiyacı, ete kıyasla 1 dolar daha ucuza karşılanabilir. Ülkemizdeki 10 milyon insanın soyalı ekmek yemesiyle açlık sorunu üç ayda ortadan kalkabileceği gibi 4 milyar dolar kazanç sağlanabilecektir. Bu uygulamanın büyük şehirlerin Halk Ekmek Fabrikalarında başlatılması ve Tarım Bakanlığının fırıncı odaları ile temasa geçerek uygulamayı yaygınlaştırması gerekir.